("Kafa Kafaya mı Verilir Baş Başa mı?", Dil ve Edebiyat dergisi, Sayı 170, Şubat 2023)
Sokak röportajları son yıllarda oldukça popüler. İstanbul’un
merkezî muhitlerinden geçerken kameranın etrafına toplanmış meraklı bir güruh, bu
güruhun içerisinde mikrofona haykırarak düşüncelerini ifade eden emekli bir
amca ve amcanın söyleyeceklerini bitirip de sıranın kendisine gelmesini
bekleyen heyecanlı gençler görmek gayet tabii bir hal almıştır. Bu
röportajlardan birinde mikrofonun size uzatıldığını ve şöyle sorulduğunu farz
edin: "Sorunları çözmek için kafa kafaya mı verilir baş başa mı?" Derhal
ortada bir kelime oyunu olduğunu düşünürsünüz ve ne denmek istendiğini
anlamanız biraz vakit alabilir. Türkçede "kafa kafaya vermek" bir
konuda başkalarından fikir almak manasında kullanılan bir deyimdir. "Baş başa
vermek" deyiminde de istişare etmek anlamı vardır; fakat dertleşmek
anlamında da kullanılmaya müsaittir. Buna binaen "kafa kafaya
vermek"te dayanışma vurgulanırken "baş başa vermek"te dertleşme
ön plana çıkabilir. Ö. Asım Aksoy’un Deyimler Sözlüğü’nde iki deyimin eş
anlamlı olarak (no.2962) ele alındığı göz
önünde bulundurulunca "baş başa vermek" deyiminin dertleşme anlamını
sonradan kazanmış olması muhtemeldir. Peki, kafa ve baş aynı şeye işaret ediyorsa
baş başa vermenin kafa kafaya vermekten farklılaşmasına imkan sağlayan şey
nedir? Yoksa "baş" ve "kafa" eş anlamlı sözcükler değil
midir?
AŞAĞIDAKİ BAĞLANTIDAN YAZININ DEVAMINI OKUYABİLİR VEYA YAZIYI İNDİREBİLİRSİNİZ:
Kafa Kafaya mı Verilir Baş Başa mı?
Hiç yorum yok :
Yorum Gönder