('Adam' Yerine 'İnsan' Kullanılır mı?", Dil ve Edebiyat dergisi, Sayı 160, Nisan 2022)
İlkokul öğretmenim bir gün oyun olsun diye sınıfta her birimizin
ileride hangi mesleği seçeceğine dair tahminde bulunuyordu. Kimine mühendis,
kimine doktor, kimine öğretmen olacaksın diyordu. Saydıklarının çoğu o zamanın
prestijli meslekleriydi. (Herhalde şimdi olsa yazılımcı, kripto yatırımcısı,
yaşam koçu vs. derdi.) Bana gelince belki uzun boylu oluşumdan ve ciddi
duruşumdan dolayı subay demişti. (Oysaki mütemadiyen eylemlerini sorgulayan biri
olarak askeriyede çok zorlanırdım.) Bazı çalışkan kızlara ise, "Sen bilim
adamı olacaksın!" dediğinde bunu ne öğretmen, ne öğrenciler, ne bu vakayı
anlattığımız veliler yadırgadılar. Peki, siz bu cümlede bir tuhaflık olduğunu
düşündünüz mü? Zira kızların bilim için de olsa "adam" olarak
tanımlanması şimdilerde garipsenebilir. O yüzden son yıllarda kadın erkek
ayırmadan "bilim
insanı" tabiri
kullanılmaya başlandı. Madem "adam" kelimesini kullanmamakla
cinsiyetçilik meselesinin çözülmesine katkımız olacak, biz de zamanın ruhuna
ayak uyduralım diye ağzımızı buna alıştırdık. Lakin geçenlerde rastladığım
"iş insanı" tabiri gösterdi ki meğer "adam" kelimesinin
erillik ifade ettiği düşünülerek "insan" sözcüğüyle değiştirilmesi
bilimsel sahaya özgün değilmiş. İyi de bu "adam" ile "insan" aynı şey
midir de birbiri yerine kullanıyoruz?
AŞAĞIDAKİ BAĞLANTIDAN YAZININ DEVAMINI OKUYABİLİR VEYA YAZIYI İNDİREBİLİRSİNİZ:
Hiç yorum yok :
Yorum Gönder