Türk Müslümanlığına Tarihî Bir Bakış Denemesi

(Türk Müslümanlığına Tarihî Bir Bakış Denemesi; Ayraç Dergisi, Sayı 58, Ağustos 2014, sf.41-42) 

Her yiğidin bir yoğurt yiyişi vardır misali her kültürün de İslâm’ı algılama ve yaşama şekli vardır. Müslümanların çoğunlukta olduğu memleketlere baktığımızda, aynı ülkenin içinde dahi olsa farklı kültürlerin hâkim olduğu toplulukların her birisinin İslâm’ı algılayış ve yaşayış biçimlerinin farklı olduğunu müşahede ederiz. Endonezyalı, Pakistanlı, Türkiyeli ve Faslı bir Müslümanın namaz kılışı, dua edişi, mübarek vakitler yaptığı özel ritüelleri, hatta dini pencereden etrafındaki hadiseleri yorumlayışı bile birbirinin aynısı değildir. Bunların içerisinde Türk Müslümanlığı ayrı bir öneme haizdir. Çünkü İslâmı Hind alt-kıtasından alıp Avrupa’nın içlerine kadar götüren Türklerdir. Sadece bu noktainazardan dahi bakılsa, Türklerin İslâm’ı nasıl hazmettiği ve diğer milletlere sevdirdiği anlaşılır. Egemenliği altındaki topraklarda yaşayan arifleri, âlimleri, mütefekkirleri ilim ocağını daima tüttürmüş olan Türkler; mimarisiyle, musikisiyle, edebiyatıyla ve diğer güzel sanatlarıyla İslâm’ın estetik yönünü de ihmal etmemişlerdir. Bunların hepsi ve daha fazlası, Türklerin İslâm telâkkisinin ne kadar doğru olduğunu göstermeye yeter de artar. İşte bu minvalde merakımızı celbeden sual şudur: Türkler İslâm’ı nasıl anlamışlardır/yorumlamışlardır? Soruyu şöyle de sorabiliriz: Türk Müslümanlığı nasıl bir şeydir?

Fatih Şeker’in bu sene neşrettiği ve bu yazımızda masaya yatıracağımız Türk Dini Düşüncesinin Teşekkül Devri kitabı, geçen sene yayımladığı Osmanlı İslâm Tasavvuru ve Osmanlı Entelektüel Geleneği kitapları ve daha evvel basılan çalışmaları, onun Türk-İslâm düşüncesi üzerinde yoğunlaştığını gösteriyor. Mevzubahis edeceğimiz son kitabı intihap edişimizin sebebi de burada yatıyor. Zira kitabın başlığına baktığımızda mezkûr çalışmanın Türk-İslâm düşüncesiyle doğrudan ilgili gözükmesinden ötürü Şeker’in bu mevzudaki fikirlerini hülâsa etmek ve meseleye bütüncül bakmak açısından diğer kitaplarından daha ehemmiyetli ve heyecanlandırıcı bulduk. Fakat ne yazık ki umduğumuzu bulamadık.

AŞAĞIDAKİ BAĞLANTIDAN YAZININ DEVAMINI OKUYABİLİR VEYA YAZIYI İNDİREBİLİRSİNİZ:

Türk Müslümanlığına Tarihî Bir Bakış Denemesi